Een van mijn dromen is om Meester Kalligraaf te worden. En dan nog het liefst de jongste van Nederland! Op 21 september 2019 heb ik de eerste stap gezet: Ik ben ‘Leerling kalligraaf’ geworden. Maar wat is dat precies, hoe word je dat en wie beoordeeld dat?

Wat is ‘Meester Kalligraaf’?

Laat ik even beginnen met uitleggen wat ‘Meester kalligraaf’ zijn precies is. Over heel de wereld zijn er nog maar een paar Meester kalligrafen: Mensen die meerdere stijlen kalligrafie super goed kunnen. Ze zijn er meester in. In het Engels heet dit ‘Master Penman’. Het is een officiële titel die je achter je naam mag zetten.

Hoe word je meester kalligraaf?

Nederlands Verluchters- en Calligrafengilde

Er zijn verschillende manieren waarop je meester kunt worden. In Nederland kan dat bij de Nederlands Verluchters- en Calligrafengilde. (Een vereniging van vakgenoten.) Eén keer per jaar is er een beoordelingsdag waarbij je je werk kunt laten zien. Dit wordt beoordeeld door huidige leden van de gilde. Binnen de gilde zijn er diverse niveaus. Het eerste stapje is Leerling Kalligraaf. Je wordt dan ook gelijk lid van de gilde als Gildebroeder. Daarna wordt je Gezel, dan Meesterknecht en uiteindelijk Meester Kalligraaf. Voor Leerling moet je twee verschillende stijlen kalligrafie redelijk beheersen. Om Gezel te worden moet je drie stijlen goed beheersen, voor Meesterknecht vier en uiteindelijk voor Meester vijf. Wat de exacte criteria zijn, kun je verder lezen hier op hun website. Er zijn nu twee meesters in Nederland: Ria Bijnsdorp en Anneke Brugman.

Meester Kalligraaf als mentor

Je kunt echter ook op een andere manier Meester worden. Namelijk door je te laten opleiden/begeleiden door andere Meesters. Zo is Connie Chen bijvoorbeeld door Senior Meester Kalligraaf William (Billy) Lilly begeleid tot Meester. William Lilly is zelf afgestudeerd aan de Zanerian College. Een kalligrafie school in Columbus, Ohio die helaas niet meer bestaat. Connie is persoonlijk door William begeleid totdat hij vond dat zij goed genoeg was om haar eigen certificaat te maken, welke o.a. door hem is ondertekend. Hij was dus haar mentor. Of het nu nog steeds op deze manier kan, weet ik eerlijk gezegd niet. Deze manier van Meester worden, wordt niet door iedereen erkent en er heerst nogal een discussie over.

International Association of Master Penmen, Engrossers and Teachers of Handwriting

Ook kun je via IAMPETH (International Association of Master Penmen, Engrossers and Teachers of Handwriting) meester worden. Jake Weidmann is bijvoorbeeld een van de Master Penmen. Zijn werk is echt adembenemend mooi! Van 2001 tot 2015 had de IAMPETH een programma waardoor je gecertificeerd kon worden. Dat programma bestaat nu helaas niet meer. Er is nu wel een soortgelijk programma als bij de Nederlandse gilde opgezet: Het IAMPETH Certificate Program. Dit programma kent drie niveau’s van erkenning: Het Certificate of Proficiency, Certificate of Excellence en de IAMPETH Master Penman benoeming. Om in aanmerking te komen voor de erkenning moet je minstens 3 jaar lid zijn. Zelf ben ik afgelopen zomer voor het eerst lid geworden, dus dat is nog even wachten!

Er is dus momenteel (voor zover ik kan vinden) geen specifieke school, cursus of opleiding die je kunt doen om meester te worden. Je zult zelf veel moeten oefenen, cursussen volgen, geschiedenisboeken induiken en archieven bekijken om meester te worden. De huidige meesters staan echter vaak wel open voor begeleiding.

Van leerling naar meester

Mijn droom om Meester Kalligraaf te worden gaat mij niet alleen om het papiertje. Zonder certificaat kun je natuurlijk nog steeds heel goed zijn in kalligrafie. Het geeft mij wel een duidelijk doel waar ik naartoe kan werken. Een motivatie om te blijven oefenen en cursussen te volgen. Het is voor mij een bekroning op mijn werk. Een beetje zoals je bij judo de zwarte band kunt halen. Het worden van Leerling Kalligraaf is voor mij een mooie eerste stap naar het meesterschap toe.

Benieuwd welke werkstukken ik voor de beoordeling gemaakt heb? Die kun je hier zien.