Veel tutorials en boeken over kalligrafie zijn gericht op rechtshandigen. Maar jij bent linkshandig! Wat nu? Kun je dan ook leren kalligraferen, heb je speciaal materiaal nodig, waar moet je op letten? Veel dingen werken vaak nét even anders, maar gelukkig kun je ook als linkshandige leren kalligraferen! Dorenda van Leuke Letters is linkshandige kalligrafe en vertelt je er meer over. 

Hey, wie ben jij? 

Hi, ik ben Dorenda Bloemhard. Ik ben 48 jaar, getrouwd, moeder van 2 jongens (18 en 16 jaar). Sinds een jaar of 3 heb ik een ware passie ontwikkeld voor letters in allerlei vormen, soorten en maten. Handletteren, brushletteren èn kalligraferen! Op social media vind je mij onder de naam @leuke.letters. 

Hoe is kalligrafie op je pad gekomen?  

In mijn ‘jonge jaren’ heb ik een kalligrafiecursus Italic (brede penpunt) gevolgd. Door allerlei veranderingen op persoonlijk vlak is kalligrafie toen meer op de achtergrond geraakt. Ongeveer 3,5 jaar geleden ontdekte ik handlettering en van daaruit ben ik gaan experimenteren met brushletteren, wat ook een vorm van kalligrafie is. Vorig jaar volgde ik tijdens het MegaWorkshopEvent een kalligrafie-workshop, en werd het vuurtje om te leren kalligraferen met spitse penpunt aangewakkerd. Ik was onder de indruk van de mooie sierlijke letters, de rare pen met dat zijstukje (ik wist toen nog niet dat dat een oblique pen heette, en dat zijstukje een flens). Ik wist meteen: dit wil ik ook leren! En dus schreef ik me in voor een workshop bij Studio Rosanne! 

Vond je het lastig om te leren kalligraferen? 

Ik denk dat het voor mij als linkshandige niet veel lastiger was om te leren kalligraferen, dan voor een rechtshandige. Er zijn alleen weinig instructies te vinden over linkshandig kalligraferen, waardoor je als linkshandige een extra hindernis moet nemen om zelf te ontdekken in welke hoek je papier moet liggen, hoe je je pen moet vasthouden, welke pen je moet gebruiken etc. Hier is wel wat geduld en doorzettingsvermogen voor nodig, maar het ís mogelijk om als linkshandige te kalligraferen!  

Hoe kalligrafeer jij? Wat is je houding?

Ik draai mijn papier ongeveer een kwartslag met de klok mee. De letters schrijf ik dus eigenlijk van boven naar beneden. Het lijkt eerst heel vreemd, maar als je de basisstroken los van elkaar oefent wordt het een vanzelfsprekendheid en denk je niet meer in letters maar in basisstroken! Er zijn veel handposities als linkshandige. Wanneer ik met een balpen schrijf, heb ik mijn hand altijd een beetje schuin boven mijn letters en schuift mijn hand over het geschrevene heen. Met kalligrafie is dit anders.

Door de oblique penhouder en het gedraaide papier schuift mijn hand niet over de natte inkt, maar bevindt mijn hand zich links van wat ik schrijf. De penpunt volgt dezelfde richting als de ‘slantline’, dàt is een gouden regel die voor zowel rechtshandigen als linkshandigen geldt! En wat mijn hand betreft: ik vouw mijn pink naar buiten, in plaats van dat ‘ie onder mijn hand ligt. Zo heb ik een minder ‘verkrampte’ grip, worden “finger-movements” (de penbeweging die vanuit de vingers worden gemaakt) makkelijker en krijgt mijn hand meer stabiliteit. 

Wil je zien hoe het werkt om met een rechte penhouder te kalligraferen als linkshandige? Lees dan de blog van Rosali!

Welk materiaal gebruik jij?

Penhouder

Ik gebruik een oblique penhouder, dezelfde als een rechtshandige gebruikt, dus met de flens links van de penhouder. Ik heb hier mede voor gekozen vanwege het advies dat Rosanne mij in de workshop gaf. Er zijn ook speciale oblique penhouders voor linkshandigen te koop, waarbij de flens aan de rechterkant van de pen zit. Anderen adviseren linkshandigen juist om een rechte penhouder te gebruiken. Ik heb zelf geen ervaring met deze linkshandige oblique penhouders en rechte penhouders, en denk dat dit een persoonlijke voorkeur is die ook afhangt van de positie van je hand en papier. 

Nib / penpunt

Ik gebruik tegenwoordig vaak de Leonardt Principal EF. Voor beginners is deze nib wel lastig en wordt een G-nib (Zebra, Tachikawa of Nikko) vaak aangeraden. 

Inkt

Walnoteninkt is superfijn om mee te (leren) kalligraferen. Ook gebruik ik regelmatig Sumi inkt (zwart en vermiljoen) en Coliro (pearl colors). 

Tot slot gebruik ik een leren onderlegger, zodat de nib optimaal contact heeft met het papier. Je kunt ook een aantal vellen papier onder je werk leggen als ‘vering’. Kalligrafeer bij voorkeur niet op een harde ondergrond.

Hoe heb ik leren kalligraferen?

Ik ben begonnen met de workshop en het werkboek van Studio Rosanne. Daarna heb ik veel geoefend met Youtube filmpjes van Dr. Joe Vitolo en Bernice van Overbeek (@bernice_lettersandthings) en de manual van Dr. Joe Vitolo (deze is gratis te downloaden via www.zanerian.com). Ik had hiermee een mooie basis, maar zocht toch iets meer houvast en tips voor linkshandigen, en heb vervolgens de Copperplate cursus van Younghae Chung (@logos_calligraphy) gevolgd.

Maar ik bleef ‘worstelen’ met vragen als “hoe breed mag een ovaal zijn?” “hoe krijg ik mijn letters consistent?” “hoe weet ik of de letterafstand goed is?”. Daarom ben ik de Dreaming in Script cursus van David Grimes (@masgrimes) gaan volgen, waarin je aan de hand van een duidelijke en gedetailleerd methodiek het Engrossers Script (behoort tot dezelfde familie als Copperplate, nl. Roundhand) leert. Deze cursus heb ik bijna afgerond. En ik heb inmiddels nog veel meer scripts op mijn lijstje staan die ik wil leren!

Heb je tips voor andere linkshandigen die graag willen leren kalligraferen?

Jazeker!

• Volg andere linkshandige kalligrafen op Instagram, als inspiratie en stimulans. Bijvoorbeeld: @logos_calligraphy, @tmtcalligraphy, @jewel.m.chan en de hashtag #lefthandedcalligraphy.
• Experimenteer met penhouders, de hoek van je papier en je hand totdat je de houding hebt gevonden die voor jou werkt.
• Geef niet op, want óók linkshandigen kunnen kalligraferen! 

Wil je meer van Dorenda volgen en zien hoe jij als linkshandige kalligrafeert? Bekijk dan eens haar website www.leuke-letters.nl , of volg haar op Instagram @leuke.letters.

In het startpakket vind je alle benodigde materialen om direct met kalligrafie te beginnen. Voor rechts- én linkshandigen! De penhouder kun je namelijk op twee manieren gebruiken: als ‘gewone’ oblique penhouder én als rechte penhouder. Ideaal dus om als linkshandige uit te proberen wat jij fijn vindt! Bekijk de starterset.