Creatieve hobby: Handlettering of kalligrafie, wat is het verschil?
Wil jij lekker creatief aan de slag? Mooie, sierlijke letters tekenen en schrijven? Dan is handlettering of kalligrafie iets voor jou! Maar wat is nu precies het verschil tussen die twee? En zijn er overeenkomsten? Ik leg het je uit!
Handlettering
Op een creatieve manier mooie letters tekenen, dat is handlettering. Vaak in combinatie met wat kleine illustraties maak je zo van een quote of tekst één mooi geheel. Door eerst veel te schetsen met potlood kijk je hoe je de woorden kunt neerzetten (compositie) en welke verschillende letterstijlen hier bij passen. Voor een mooi contrast gebruik je strakke letters in combinatie met sierlijke letters. Je tekent bij handlettering dus lettertypes na of bedenkt je eigen variaties. Is je schets helemaal af? Dan kun je hem met een fineliner overtrekken. Omdat je meer aan het tekenen bent in plaats van schrijven, heeft handlettering veel overlap met illustreren.
Kalligrafie
Het woord kalligrafie komt vanuit het Grieks, uit de woorden ‘mooi’ en ‘schrijven’. In het Nederlands noem je het ook wel schoonschrift of schoonschrijven. In het Engels hebben ze er ook een mooie term voor: beauty writing. Alle mooi geschreven letters zou je dus kalligrafie kunnen noemen. Maar vaak wordt met kalligrafie bedoeld: het schrijven met inkt en kroontjespen. Er bestaan in kalligrafie veel verschillende stijlen van letters. Je kunt ze onderverdelen in twee groepen: stijlen die geschreven worden met een platte penpunt of met een spitse, flexibele penpunt. Kalligrafie geschreven met platte penpunt is bijvoorbeeld Gotische kalligrafie of Italic. Hieronder zie je een voorbeeld van kalligrafie, geschreven met platte penpunt. Je kunt het herkennen aan de wat hoekigere vormen en letters die los van elkaar staan.
Er bestaan ook meer luchtige stijlen van kalligrafie, zoals Copperplate en moderne kalligrafie. Die schrijf je met met spitse, flexibele penpunt. Je herkent deze kalligrafie aan meer ronde vormen en het lijkt alsof alles aan elkaar geschreven is.
Overeenkomsten
Bij handlettering ben je allerlei letterstijlen aan het tekenen, terwijl je bij kalligrafie schrijft. Maar kalligrafie kun je ook tekenen! Dat heet ‘faux calligraphy’, neppe kalligrafie. Je tekent daarbij dus de stijl van kalligrafie na! In eerste foto heb ik ‘I’m creatively’ in faux calligraphy getekend.
Handlettering en kalligrafie verschillen dus zeker van elkaar; bij handlettering ben je mooie letters aan het tekenen, meestal met potlood en fineliner, terwijl je bij kalligrafie mooie letters aan het schrijven bent met inkt. Maar wanneer je een kalligrafie achtige stijl natekent, kan handlettering veel op kalligrafie lijken.
En wat vind jij leuker? Handlettering of kalligrafie?
Lijkt het je tof om te leren kalligraferen? Download dan hier het gratis werkboek!
Goed uitgelegd!
Ik vind het allebei leuk! En zit ook nog steeds op kalligrafieles. Niet om het te leren, maar om uit mijn comfort-zone te stappen: dingen doen met kalligrafie die ik zelf niet durf…. ?
Hi Bernardine,
Super leuk dat je op die manier ook uit je comfort-zone stapt!
Hallo Rosanne,
Dus als ik het goed begrijp is Copperplate modern geschreven kalligrafie?
En Gothic Italie is dan handlettering?
Nou dan wil ik kalligrafie leren schrijven met veel mooie letters en fantasie.
MVV Gina
Hi Gina,
Nee niet helemaal. Handlettering is tekenen, kalligraferen is schrijven. Onder kalligrafie vallen veel verschillende stijlen, die je in twee groepen kan verdelen: 1. Met platte penpunt geschreven. Op de foto zie je als voorbeeld de stijl Gotisch en Italic (twee verschillende stijlen). 2. Met spitse penpunt geschreven. Onderaan de foto zie je Copperplate en moderne kalligrafie. Twee verschillende stijlen die in groep 2 vallen: Geschreven met spitse penpunt (die je ook op de foto er naast ziet staan). Gotisch, Italic, Copperplate en modern zijn dus alle vier kalligrafie.
Hallo Rosanne,
Alles wat met letters schrijven en tekenen te maken heeft, vind ik leuk.
Ik kalligrafeer al 30 jaar, maar de Copperplate is echt een ondergeschoven kindje bij mij. Vandaar dat ik nu wil proberen dit te gaan leren. Ik weet dat het moeilijk is.
Helaas ben ik nu al een poosje ziek, daarom verzamel ik alles wat je stuurt.
Als ik herstelt ben, ga ik oefenen.
Handletteren vind ik ook superleuk.
Ik heb het mezelf geleerd m.b.v. boeken en Pinterest.
Kalligraferen kan met meer verschillende pennen dan jij schrijft. Maar ik snap dat je het eenvoudig wilt houden voor de “leken”.
Hartelijke groet,
Elly de Jong
Hi Elly,
Super leuk dat je nu met Copperplate aan de slag wilt! Hopelijk ben je snel herstelt om fijn aan de slag te gaan.
Welke pennen bedoel jij waar je nog meer mee kunt kalligraferen? Natuurlijk heb je ook nog ruling pennen, maar daarmee krijg je een veel lossere stijl, soort freestyle kalligrafie.
Ik kon altijd al redelijk goed tekenen, dus vandaar dat t handletteren ook aardig lukt en ik ook het heel leuk en ontspannend vind om te doen. Wel was ik altijd heel jaloers op mensen die zo mooi konden schrijven. Dat wilde ik ook! De platte punt kon ik niet aan wennen en bleek toch niet te zijn wat ik wilde. Nu met het startersset heerlijk aan het oefenen met de flexibele punt en ik vind t leuk!! 😀
Heerlijk dat je zo kunt genieten van het tekenen 🙂 En wauw wat tof om te horen dat je met de flexibele penpunt nu kalligrafie wél leuk vindt!
Ik ben sinds kort dus met jou cursus Copperplate begonnen maar ik doe daarnaast nog een andere cursus kalligrafie Unciaal…..beiden vind ik enorm leuk om te doen…en mijn plan is dus om dit in de toekomst te combineren met mijn pyrografie werkzaamheden….
Ooh Unciaal lijkt me ook prachtig! Die staat nog op mijn lijstje om te leren 😉 Super leuk dat je de Copperplate cursus bij mij volgt. Ik ben onwijs benieuwd naar je mooie combinaties met pyrografie!
Ik ben een tijdje geleden begonnen met Copperplate. In een ver verleden was ik ook al met de platte punt aan de gang geweest, maar dat bleek toen niet helemaal mijn ding te zijn.
Later heb ik van tijd tot tijd wel eens wat met faux calligraphy gespeeld.
Toen ik vorige maand of zo tijdens het rommelen in mijn knutselkast mijn calligraphiepennen tegenkwam, begon het toch weer te kriebelen. Bovendien vond ik ook nog een oude doos penpunten waaronder een deel kroontjespennen die nog van mijn grootvader zijn geweest. Ik weet nog dat ik als kind heel gefascineerd was door het “schoonschrift” van mijn grootvader die leraar/schooldirecteur geweest was.
Ik ben dan ook de gratis starterscursus begonnen met de penpunten van mijn grootvader en een oude rechte penhouder. Een goeie week geleden kocht ik in de hobbywinkel enkele andere penpunten waaronder de elleboogpen en ik vind het erg moeilijk om een nieuwe houding te vinden. Maar ik geef niet op. Ik heb ook de Steno Brause penpunt gekocht, maar deze werkt niet fijn met de inkt die ik heb. De punt is onmiddellijk leeg en loopt makkelijk uit. Maar ik heb dan vandaag in een video gehoord dat deze punt niet zo lekker combineert met fijne inkt. Dus ik leer elke dag bij, waarvoor ik u dankbaar ben! ?
Wat leuk dat je er toch weer mee aan de slag bent gegaan! Bedoel je met de gratis startercursus het gratis werkboek? Daarin vind je o.a. ook dat je penpunten goed vetvrij moet maken voordat je er mee begint. Doe je dat niet, dan blijft er weinig inkt aan plakken en is hij snel leeg. Ook is het belangrijk dat je hem ver genoeg in de inkt doopt 😉 Een elleboog penpunt zou ik persoonlijk niet echt aanraden. Een rechte pen of oblique pen (met schuin vleugeltje) is meer geschikt vanwege de houding. Maar een combinatie van inkt en penpunt is inderdaad ook zeker belangrijk!